Zapraszamy na spotkanie z Bożeną Keff o żydowskich poetkach z gett i obozów w związku z nową publikacją. Wiersze przeczyta Joanna Niemirska.

W 80. rocznicę powstania w getcie warszawskim chcemy opublikować zebrane wiersze żydowskich poetek – ofiar Zagłady. Trwa zbiórka na ten cel —> szczegóły poniżej. Od najmłodszej dziewięcioletniej autorki czterowiersza – kołysanki, przez nastolatki i dwudziestolatki, które dopiero zaczynały tworzyć, po uznane przedwojenne poetki — dziewczynki i kobiety na bieżąco dawały świadectwo losów ludności żydowskiej pod nazistowską okupacją. Ich twórczość jest dziś jednak praktycznie nieznana.

Gościnią spotkania w Centrum Społeczności Żydowskiej w Warszawie (ul. Chmilena 9a) będzie Bożena Keff – poetka, eseistka, badaczka literatury, wykładowczyni filozofii i etyki, krytyczka filmowa, tłumaczka, publicystka, działaczka społeczna, feministka. Opublikowała m.in.antologię pt. „Tango łez śpiewajcie muzy” – unikatowy wybór wierszy tworzonych w gettach, obozach, w kryjówkach, w leśnych bunkrach, które od zakończenia wojny leżały w zbiorach archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego.

Porozmawiamy o tym, czy opowieść o Zagładzie została zdominowana przez „polskie oko” patrzące na getta z drugiej strony muru. I czy dzięki poezji m.in. Elżuni, Poli Braun, Heli Blumengraber i Henryki Łazowertówny możemy usłyszeć inną, bo żydowską opowieść? A co wnosi do naszej wiedzy wprowadzenie głosu kobiet i ich perspektywy?

Joanna Niemirska, aktorka teatralna i filmowa, przeczyta wybrane przez siebie wiersze z kolekcji.

Spotkanie poprowadzi Maria Świetlik z fundacji Wolnej Lektury, redaktorka kolekcji.

Publikacje chcemy udostępnić dzięki społecznościowej zbiórce — zachęcamy do włączenia się drobną wpłatą w to upamiętnienie: https://wolnelektury.pl/wesprzyj/teraz/kolekcja-zydowska-80-rocznica-powstania/

Można także wpłacić bezpośrednio na konto:
Fundacja Nowoczesna Polska, ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa
Nr konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wpłaty w USD: PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385
Wpłaty w EUR: PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374; SWIFT: WBKPPLPP
Tytuł przelewu: Darowizna na Wolne Lektury – Poetki Zagłady

W kolekcji opublikujemy co najmniej 30 wierszy jako ebooki, dodamy do nich przypisy, ułatwiające zrozumienie odniesień historycznych młodszym czytelniczkom i czytelnikom, przygotujemy biogramy autorek. Nagramy również część wierszy (lub wszystkie — w zależności od sukcesu zbiórki) i opublikujemy jako audiobooki, dzięki czemu będą dostępne dla osób niewidomych i słabowidzących, a także z dysleksją i dysfunkcjami czytania, wynikającymi z zaburzeń uwagi (w tym ADHD).

Wszystkie utwory zostaną opublikowane na wolnej licencji, dzięki czemu każdy będzie mógł z nich korzystać na różne sposoby, np. w trakcie zajęć lekcyjnych, projektów artystycznych. Do kolekcji dodamy wybrane wiersze Zuzanny Ginczanki spośród już wcześniej opublikowanych na Wolnych Lekturach.

Dzięki dofinansowaniu uzyskanemu z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych uruchomiliśmy na Wolnych Lekturach wyjątkową innowacyjną funkcjonalność — zsynchronizowanie audiobooka z e-książką. Pozwala ona jednocześnie słuchać i śledzić wzrokiem tekst utworu. Czytany przez lektora fragment jest wyróżniony kolorem. Funkcję można uruchomić — oraz wyłączyć — dzięki odtwarzaczowi audio, który pojawił się w naszym widoku Czytaj online.

Synchronizacja warstwy audio z tekstową to wsparcie dla dzieciaków z dysleksją, zaburzeniami uwagi czy motoryki. Ta funkcja ułatwia poruszanie się po tekście (w tym wyszukiwanie cytatów w audiobookach) i koncentrację na lekturze. Pozwoli także na korzystanie w trakcie słuchania ze stworzonych przez zespół redakcyjny Wolnych Lektur rozbudowanych przypisów adekwatnych dla danej grupy wiekowej, a także odniesienia do baz wiedzy i geotagowania. Jest to wartość unikatowa, której nie dostarczają inne wydawnictwa elektroniczne oferujące lektury szkolne. Dzięki temu uczennice i uczniowie z dysfunkcjami i niepełnosprawnościami będą mogli realizować podstawę programową z języka polskiego i mieć dostęp do korzyści płynących z czytania, w tym rozwijać swoje kompetencje intelektualne, społeczne i kulturowe.

Korzystny wpływ nowych technologii, pozwalających na zastosowanie rozwiązań, które sprzyjają osobom ze specjalnymi potrzebami, został opisany przez naukę, a nasz projekt zyskał rekomendację Warszawskiego Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń, jako taki, który „wspierać będzie rozwój intelektualny i emocjonalny dzieci i młodzieży, a także stanie się pomocą dla nauczycieli i nauczycielek w codziennej pracy dydaktycznej”.

Jako pierwszy tak dostępny audiobook i e-book opublikowaliśmy opowiadanie pt. Wichura Brunona Schulza – zachęcamy do przetestowania! Systematycznie udostępniamy kolejne tytuły — docelowo funkcję tę będą miały wszystkie nasze audiobooki (czyli ponad 1 tys. tytułów!).

Projekt „E-kolekcja lektur szkolnych i klasyki dostępna dla uczniów z niepełnosprawnościami” realizowany jest od 01.01.2022 do 31.03.2023. Dofinansowano ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Wartość dofinansowania: 113 658,45 zł
Całkowita wartość zadania: 146 058,45 zł

Dzięki dofinansowaniu uzyskanemu z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przygotowaliśmy dla bibliotek, z których korzystają osoby niewidome i słabowidzące, pakiet 50 audiobooków nagranych na płyty CD i nośniki pamięci USB z plikami w formacie mp3, DAISY i Epub3 MO. Paczki, zawierające także infografikę, wyjaśniającą zasady korzystania z Wolnych Lektur, wysłaliśmy do ponad 100 bibliotek w całym kraju. Dzięki temu już za kilka dni uczniowie i uczennice oraz dorośli miłośnicy klasyki będą mogli słuchać lektur, czytanych przez doskonałych lektorów na swoich odtwarzaczach.

W ramach projektu „E-kolekcja lektur szkolnych i klasyki dostępna dla uczniów z niepełnosprawnościami” przygotowaliśmy także konwertery DAISY i EPUB3 MO, które oczywiście udostępniamy na wolnej licencji (GNU GPL) na naszym GitHubie.

Chcemy uczcić 80. rocznicę powstania w getcie warszawskim, publikując zebrane wiersze poetek, które zostały zamordowane w ramach Zagłady. Od najmłodszej, dziewięcioletniej, Elżuni, przez dwudziestolatki, które dopiero zaczynały tworzyć, po uznane przedwojenne poetki, które na bieżąco dawały świadectwo losów ludności żydowskiej pod nazistowską okupacją.

W zbiorze znajdą się wiersze i piosenki m.in. następujących autorek: Pola Braun, Hela Blumengraber, Łaja Cudna i Henryka Łazowertówna.

Zachęcamy do włączenia się w ten wyjątkowy pomysł na uczczenie pamięci o ofiarach Zagłady, ich cierpieniu, bohaterstwie, życiu i przedwczesnej śmierci.

Aby dorzucić się do publikacji, można skorzystać z płatności online przez stronę https://wolnelektury.pl/wesprzyj/teraz/kolekcja-zydowska-80-rocznica-powstania/ lub dokonać przelewu bankowego:

Fundacja Wolne Lektury, ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa
Nr konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wpłaty w USD: PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385
Wpłaty w EUR: PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374; SWIFT: WBKPPLPP
Tytuł przelewu: Darowizna na Wolne Lektury – Poetki Zagłady

Możesz teraz wesprzeć Wolne Lektury, przekazując 1,5% podatku. Wpisz numer KRS 00000 70056 w swój PIT.

Wolne Lektury to darmowe książki, które trafiają do dzieciaków w całej Polsce dzięki innowacyjnej wolnej bibliotece z lekturami szkolnymi i tysiącami e-książek i audiobookami. Naszą misją jest wspieranie dzieci i młodzieży z najuboższych rodzin i miejscowości, w których brakuje księgarń i bibliotek. Chcemy, by miały łatwy i bezpłatny dostęp do e-książek — lektur szkolnych, ciekawych i wartościowych powieści, opowiadań, wierszy. To ważne, ponieważ w 32% domów w Polsce nie ma ani jednej książki (dane Biblioteki Narodowej, 2022).

Wyrównujemy także szanse edukacyjne dzieciaków, dając im łatwy dostęp do obowiązkowych lektur szkolnych. Jesteśmy częścią ruchu wolnego internetu, wolnej kultury i wolnego oprogramowania — publikujemy wyłącznie na wolnych licencjach, bo każdy ma prawo do kultury! Dzięki temu do naszej biblioteki po książki zajrzało w 2022 r. ponad 6,4 mln unikatowych użytkowników!

Jak przekazać 1,5% na Wolne Lektury?
1,5% podatku możesz przekazać w swoim formularzu PIT dostępnym od 15 lutego na stronie https://www.podatki.gov.pl/ lub — jeśli wypełniasz druk samodzielnie — wpisując w odpowiednią rubrykę Twojego formularza nasz numer KRS 00000 70056.

Dołącz do akcji — uwalniamy ukraińską literaturę!

Łesia Ukrainka (1871-1913) jest najbardziej znaną poetką i dramatopisarką tworzącą w języku ukraińskim. Swój pierwszy wiersz napisała mając zaledwie 9 lat i od tej pory doskonaliła swój kunszt. Jako szesnastolatka przełożyła na ukraiński pieśń o Wiliji z „Konrada Wallenroda”.
Wojna przyczyniła się do zainteresowania bogactwem ukraińskiej kultury w Polsce i na zachodzie Europy. Jednak nadal twórczość Łesi Ukrainki jest szerzej nieznana.

Dorzuć się, a zostaniesz umieszczony/-a na liście darczyńców, niezależnie od wysokości wpłaty. Kliknij, by przejść do zbiórki.

Pieniądze ze zbiórki przeznaczymy na przetłumaczenie i publikację na wolnej licencji wyboru utworów Łesi Ukrainki. Dzięki temu w rocznicę inwazji Rosji na Ukrainę trafi do tysięcy czytelniczek i czytelników* i przyczyni się do zbliżenia naszych kultur.

Potrzebujemy 950 zł, by przygotować tłumaczenie, zdigitalizować tę książkę, opracować i bezpłatnie udostępnić w serwisie w wielu formatach. Jeśli do 24 lutego 2023 uda się zebrać pełną kwotę, opublikujemy tę książkę i będzie dostępna dla wszystkich. Wszelkie pozostałe środki przeznaczymy na inne książki czekające na publikację.
—
* Wiersze Tarasa Szewczenki w 2022 r. na naszej stronie przeczytano ponad 11 tys. razy.
Fot. Łesi Ukrainki pochodzi z Wikimedia Commons, domena publiczna.

Pamiętnik Justyny napisany został przez Gustę Dawidsohn-Dränger w krakowskim więzieniu Montelupich pomiędzy styczniem a kwietniem 1943 roku na skrawkach papieru toaletowego. Stanowi niezwykle ważny dokument zagłady Żydów, a zarazem jedno z pierwszych opublikowanych świadectw na ten temat.

Gustę Dawidsohn-Dränger (a. Gusta Dawidson Draenger, a. Gusta Dawidsohn-Draengerowa, pseudonim „Justyna”) jeszcze przed wojną była aktywną działaczką syjonistycznego ruchu młodzieżowego „Akiba”, redagowała także pismo „Ceirim” („Młodzi”). W czasie okupacji niemieckiej została bojowniczką Żydowskiej Organizacji Bojowej. Wraz z mężem, Szymszonem Drängerem, przeprowadziła liczne i śmiałe akcje partyzanckie, wymierzone przeciwko niemieckim okupantom. Oboje zostali aresztowani i prawdopodobnie zamordowani w listopadzie 1943 roku — dokładna data ani miejsce ich pochówku nie są znane.

Fundacja Nowoczesna Polska zapraszam do dyskusji o przyszłości internetu. Dyskusja panelowa pt. „Byliśmy głupi 2.0 – czy internet da się urządzić lepiej? Debata 10 lat po ACTA – część 2” odbędzie się w Nowym Teatrze 12 października 2022 (środa) w godz. 19:00 – 21:00, będzie też transmitowane na YouTube.

W tym roku minęło 10 lat od najbardziej burzliwych wydarzeń związanych z problematyką regulacji internetu — protestów przeciwko ACTA. Dzisiaj proces regulacji internetu wydaje się w dużej mierze zakończony, a korekty stanu prawnego przebiegają bez większego zainteresowania opinii publicznej.

W związku z tą rocznicą zapraszamy serdecznie na spotkanie poświęcone refleksji nad internetem, który w dużej mierze został zaprojektowany przez korporacje i którego kształt niekoniecznie służy użytkownikom i społeczeństwom.

Zapraszamy do udziału na żywo w świetlicy Nowego Teatru (Warszawa, Antoniego Józefa Madalińskiego 10/16) lub online przez czat na YouTube. Link do transmisji: https://youtu.be/dJxJwwuDxNw

Pierwsza polska praca naukowa o literaturach słowiańskich, czyli ,,Mesjaniści i słowianofile” Mariana Zdziechowskiego, jest już dostępna na Wolnych Lekturach.

Zasadniczym celem książki Zdziechowskiego jest przedstawienie zjawiska „patriotyzmu mistycznego” w twórczości autorów słowiańskich epoki romantyzmu. Na przykładach biografii i twórczości Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, a także Chomiakowa i innych autorów rosyjskich oraz Szewczenki, Gogola i Preradovića autor stara się wykazać tezę o wspólnym charakterze ludów słowiańskich. Z tego wspólnego trzonu ma wynikać skłonność do snucia historiozoficznych koncepcji o wyjątkowej religijno-politycznej misji dziejowej własnego narodu lub całej Słowiańszczyzny.

Rozprawa, opublikowana pod tytułem Mesjaniści i słowianofile. Szkice z psychologii narodów słowiańskich, stała się podstawą do uzyskania przez Zdziechowskiego stopnia doktorskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim, co zapoczątkowało jego karierę akademicką.

W związku z implementacją europejskich dyrektyw dotyczących prawa autorskiego oraz jednolitego rynku cyfrowego do polskiego prawa Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło konsultacje projektu zmian Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Fundacja Nowoczesna Polska, prowadząca najpopularniejszą bibliotekę cyfrową „Wolne Lektury”, w swojej opinii przekazanej MKiDN zwraca uwagę na trzy istotne problemy związane z tą propozycją.

— Co do zasady popieramy wszystkie zmiany do Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych wzmacniające instytucje dozwolonego użytku i domenę publiczną — mówi Jarosław Lipszyc, prezes fundacji — Niestety, proponowane przez Ministerstwo przepisy nie zabezpieczają ich w sposób skuteczny.

Pierwszy krytykowany pomysł to pełna automatyzacja procesu filtrowania przy zamieszczaniu i udostępnianiu treści wygenerowanych przez użytkowników w ramach usług udostępniania treści online, takich jak np. YouTube.