Wolne Lektury od początku swojego istnienia działają na rzecz zmniejszania barier w dostępie do kultury i edukacji. Dzięki dofinansowaniu z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych udostępniamy kolejne lektury szkolne i utwory z klasyki literatury polskiej i światowej w formie audiobooków.

Celem projektu jest wyrównanie szans edukacyjnych oraz rozwój kompetencji społecznych, intelektualnych i kulturowych uczniów poprzez udostępnienie im wysokiej jakości audiobooków z lekturami szkolnymi oraz klasyką literatury polskiej i światowej.

W ramach realizacji projektu nagramy i opublikujemy na stronie biblioteki Wolne Lektury oraz w aplikacji mobilnej 63 audiobooki w formatach mp3, Daisy i Epub 3 MO. Elementem zadania jest również modernizacja aplikacji mobilnej Wolnych Lektur tak, by umożliwiała uczniom z dysfunkcjami czytania korzystanie z lektur szkolnych przez telefon, w tym z innowacyjnej funkcjonalności synchronizacji warstwy tekstowej z audio.

Od 1 października 2023 roku realizujemy projekt „Feministyczne inspiracje. Popularyzacja skandynawskiej literatury feministycznej”, w ramach którego tłumaczymy na język polski osiem dzieł literackich z języka szwedzkiego oraz dwa z języka norweskiego. Dzięki temu przybliżymy polskim czytelnikom i czytelniczkom literatury klasycznej szwedzkie i norweskie autorki, których twórczość znajduje się już w domenie publicznej. Dziś na Wolnych Lekturach udostępniliśmy pierwsze tłumaczenie – zapraszamy do przeczytania tomu opowiadań Zdarzyło się po drodze Agnes von Krusenstjerna. Autorką pierwszego tłumaczenia na język polski tomu Händelser på vägen jest Justyna Czechowska.

22 maja 1859 w Edynburgu urodził się Arthur Conan Doyle, szkocki pisarz, czołowy przedstawiciel nurtu powieści detektywistycznych, twórca postaci Sherlocka Holmesa. Holmes po raz pierwszy pojawił się w powieści Studium w szkarłacie, wydanej w 1887 roku. Łącznie Conan Doyle napisał 4 powieści (Studium w szkarłacie, Pies Baskerville’ów, Znak czterech, Dolina trwogi) i 56 opowiadań o Holmesie. W kolekcji „Sensacja! Kryminał!” od dziś dostępne jest kolejne opowiadanie o genialnym detektywie – Cętkowana wstęga.

Stare domostwo Stoke Moran kryje wiele tajemnic. Wyjaśnić je może, dzięki wybitnemu zmysłowi obserwacji i analizy, tylko Sherlock Holmes.

Jako Wolne Lektury wzięliśmy udział w dyskusji pt. Warunki tłumaczenia klasyków w Polsce i w Ukrainie z Żanną Słoniowską (pisarka i tłumaczka), Marią Świetlik (dyrektorka ds. rozwoju fundacji Wolne Lektury), Marcinem Gaczkowskim (tłumacz z języka ukraińskiego na polski), Sofją Volkovetską, (tłumaczka z języka szwedzkiego na ukraiński), spotkanie prowadziła Justyna Czechowska (tłumaczka ze szwedzkiego i norweskiego na język polski).

Debata była częścią sympozjum pt. Selma Lagerlöf w Polsce i w Ukrainie – badania, nauczanie i tłumaczenia (Kraków 16-17 maja 2024). Całość współorganizowana była przez m.in. Uniwersytet Jagielloński i Svenska Akademien oraz Selma Lagerlöf-sällskapet (Towarzystwo Selmy Lagerlöf).

W trakcie spotkania rozważaliśmy zalety tworzenia nowych przekładów klasyki literatury. Sam termin, klasyka, już wywołał pewną dyskusję. Czy klasyka to książki, które są „dość stare”, by zasłużyć na to miano — czy współczesna książka może stać się klasyką już po kilku, kilkunastu latach? Wśród powodów, dla których warto zamawiać nowe przekłady, wymieniono m.in. brak dobrej jakości pełnych przekładów (te sprzed kilkudziesięciu lat często znacznie odbiegały od oryginału), czy zmianę wrażliwości językowej, czy krytycznej współczesnych odbiorczyń i odbiorców. Rozmawialiśmy też o sposobach wspierania tłumaczek i tłumaczy, m.in. poprzez zwiększanie widoczności ich wkładu, tak jak robimy to na Wolnych Lekturach. W tej części spotkania przedstawiliśmy projekt Feministyczne inspiracje. Popularyzacja skandynawskiej literatury feministycznej. Ten projekt jest przykładem tego, jak tworzyć przyjazne warunki pracy dla osób tłumaczących z i na tzw. małe języki Europy, a dofinansowany został ze środków Komisji Europejskiej. W ramach projektu powstanie 10 nowych przekładów, w tym powieści noblistki Selmy Lagerlöf pt. En herrgardssagen. Jest to właśnie przypadek książki, która została przełożona na polski już w 1910 roku (jako Cmentarna lilja), jednak był to przekład niepełny, zgodnie z obowiązującą wtedy praktyką pomijający fragmenty tekstu, jeśli w opinii tłumaczki byłyby mało zrozumiałe dla czytelników. Nowego przekładu podjęła się, organizatorka sympozjum, Justyna Czechowska. W spotkaniu wzięła udział także druga tłumaczka z projektu, Paulina Rosińska, która pracuje nad polską wersją książek Astarte Karin Boye i Norrtullsligan Elin Wägner.

Wysłuchaliśmy też dwóch przekładów — na język polski i na język ukraiński — opowiadania szwedzkiej noblistki pt. Farmors predikan, które wykonały w ramach sympozjum zespoły najmłodszych tłumaczek i tłumaczy — studentek i studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zaprosiliśmy dr Martę Rey-Radlińską (Instytut Filologii Germańskiej UJ) wraz z jej grupą warsztatową do opublikowania ostatecznej wersji tłumaczenia na Wolnych Lekturach.

Po spotkaniu w rozmowach kuluarowych omówiliśmy pola przyszłej współpracy ze szwedzką e-biblioteką klasyki Litteraturbanken.

Projekt dofinansowany przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie są jednak wyłącznie poglądami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający dofinansowanie nie ponoszą za nie odpowiedzialności.

23 maja rozpocznie się kolejne święto książki – Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie. Od 23 do 26 maja w Pałacu Kultury i Nauki oraz na placu Defilad odbędzie się najważniejsze wydarzenie kulturalne i branżowe środowiska książki w Polsce, impreza znana i ceniona w Europie i na świecie. Gościem Honorowym tegorocznej edycji są Włochy. Wolne Lektury w tym roku również znalazły się wśród wystawców Targów – spotkacie nas w PKiN na stoisku 177, gdzie będziecie mogli wziąć udział w naszym konkursie poetyckim i wygrać czytnik ebooków inkBOOK Calypso Plus. Partnerem konkursu jest firma inkBOOK.

W katalogu audiobooków Wolnych Lektur pojawiła się nowa pozycja – powieść fantastyczna Karela Čapka pt. Inwazja jaszczurów. Książkę w tłumaczeniu Jacka Ilga specjalnie dla naszych czytelników i czytelniczek przeczytał Jan Staszczyk

Zapraszamy uczniów szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych do wzięcia udziału w warsztatach literackich, które odbędą się podczas Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie (Pałac Kultury i Nauki).

Podczas zbliżających się Targów przeprowadzimy dwa warsztaty dla dwóch grup wiekowych. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Materiały warsztatowe zapewnia organizator.

Na warsztaty obowiązują zapisy przez specjalnie przygotowany formularz. Zgłoszenia przyjmujemy do 19 maja.

Po raz drugi na PGE Narodowym odbędą się Targi Książki i Mediów VIVELO. W dniach 16-19 maja czytelnicy będą mogli odwiedzić autorskie strefy, wziąć udział w panelach i warsztatach, spotkać się z ulubionymi pisarkami i pisarzami. #Kryminał, #Psychologia, #LiveCooking, #SpotkajAutora, #Audio – to tylko niektóre z przestrzeni dla czytelników. Wolne Lektury po raz drugi biorą udział w tym wydarzeniu – spotkacie nas na stoisku 57/D19, gdzie będziecie mogli wziąć udział w naszym konkursie poetyckim i wygrać czytnik ebooków inkBOOK Calypso Plus. Partnerem konkursu jest firma inkBOOK.

Szaleństwo Almayera to pierwsza z powieści Josepha Conrada, rozgrywająca się w egzotycznej scenerii tropikalnej wyspy Borneo. Romansowo-przygodowa fabuła koncentruje się na życiu holenderskiego kupca Kaspara Almayera i jego relacji z córką Niną, pochodzącą ze związku z miejscową Malajką. Powieść w tłumaczeniu Anieli Zagórskiej od dziś dostępna jest na Wolnych Lekturach.

Z przyjemnością informujemy, że na stronie Dokumenty opublikowaliśmy sprawozdania fundacji Wolne Lektury za rok 2023.

***

Drodzy i Drogie!

Jesteśmy razem już bardzo długo, znacznie dłużej niż mogliśmy to sobie na samym początku wyobrażać. W tym roku mija 17 lat od kiedy biblioteka Wolne Lektury pojawiła się w sieci. Niesłychanie się przez ten czas rozwinęliśmy – od prostej strony z tekstami lektur szkolnych do ogromnego systemu udostępniającego już blisko 7000 tytułów klasyki polskiej i światowej. Gorąco dziękujemy, że jesteście z nami i nas wspieracie.

W historii Wolnych Lektur były okresy lepsze i gorsze. Ostatnie 4 lata były wyjątkowo trudne. Rok w rok kończyliśmy ze stratą finansową, którą pokrywaliśmy z wcześniejszych oszczędności. W 2023 te oszczędności się skończyły.