O Ty Boże! o Chryste! o Panie!
Plonny owoc ta ziemia nam płodzi —
Tłuste kłosy, bo tłuste uprawy:

Nie na darmo ten wiatr tak zawodzi
I tak smętne poszumy na łanie —
Tu kłos każdy to chłopski pot krwawy.

  WIĘCEJ  

Mieszkam stale w Bagdadzie. Rodzice moi, umierając, zostawili mi w spadku tysiąc worów złota, tysiąc beczek srebra, sto pałaców, sto ogrodów i jeden trzonowy ząb mego pradziadka, który ojciec mój przechowywał w hebanowej szkatułce, jako pamiątkę i osobliwość. Pradziadek mój przez całe życie chorował na ból zębów i co pewien czas inny ząb musiał wyrywać, tak że w końcu jeden mu tylko ząb trzonowy pozostał...

  WIĘCEJ  

Czuję ucho twe miękkie — zgrzane przy mym uchu,
Lecz go nie śmiem ochłodzić wilgotnych warg brzegiem,
By dreszczem nieobacznym lub pieszczot zabiegiem
Nie skłócić nabytego od zmierzchów bezruchu.

  WIĘCEJ  

Nudzicie się na wakacjach? Pada? Dzieci Was męczą? Właśnie zdigitalizowaliśmy „Zabawnik”i podsuwamy Wam 150 pomysłów na wspólne spędzanie czasu. Dobrej zabawy! „Zabawnik” powstał w ramach projektu „Słuchamy Polski” Fundacji Nowoczesna Polska. Zadanie realizowane w ramach zlecania przez Kancelarię Senatu zadań w zakresie opieki na Polonią i Polakami za granicą w 2011 r. Autorką koncepcji „Zabawnika” jest pani Hanna Dąbrowiecka.

Na ziemię sypał się pierwszy, ledwie dojrzany mrok, wicher ustał, jeno z zasp, co groblami leżały w poprzek drogi, kurzył suchy, miałki śnieg, kieby kto pytle wytrzepywał z mąki, ale ino dołem szła mątwa i kurniawa, bo górą już było przycichło, że domy i sady wychyliły się na jaśnie i stały widne w omdlałym, sinawym tumanie mroczenia.

  WIĘCEJ  

Dzień skrzydlaty,

Dziewczyna przed zwierciadłem,

Marsjanie,

Pejzaż współczesny,

W pałacu królewny śpiącej,

Wół wiosnowaty,

Zmierzchun

  WIĘCEJ  

«O! moja droga Mario! ty zimna i niema —

A dla nas już jest szczęście»— echo mówi: «nie ma»

«Mario! kochana Mario! w boju mnie widzieli —

Ojciec mię z tobą spoi» — echo mówi: «dzieli».

  WIĘCEJ  

Łódź żyła teraz szalonym życiem, tętniała gorączką rozrostu, budowała się z pośpiechem, zdumiewała nieustającą potęgą, nagromadzeniem sił, wylewających się niepowstrzymanym potokiem, aż w pola, bo tam gdzie przed kilku laty jeszcze rosły zboża i pasły się krowy zaczynały wyrastać całe ulice nowych domów, fabryk, interesów, nowych szachrajstw i wyzysków.

  WIĘCEJ  

Szukaj natchnienia w muzyce, poezji,
Matematyki i metafizyki
Bierz, ile zdoła strawić twój żołądek:
Nie ma korzyści, gdzie nie ma rozkoszy;
Ucz się więc tego, do czego masz pociąg.

  WIĘCEJ  

Słońce świeciło jaskrawo nad Łodzią, nad tysiącami kominów, co stały w ciszy niedzielnego odpoczynku i w czystym, przejrzystym powietrzu, nie zaciemnionym dymami, rdzawiły się niby potężne pnie sosen, opłynięte błękitnawym, wiosennym powietrzem.

Masy robotników, poubieranych świątecznie w letnie jasne ubrania, w krzyczące kolorowe krawaty, w czapki o mocno błyszczących daszkach lub w wysokie, dawno wyszłe z mody kapelusze, z parasolami w rękach, zalewało Piotrkowską…

Ten i pozostałe opisy łódzkiego krajobrazu można już przeczytać w bibliotece Wolne Lektury – najsławniejsza powieść Władysława Reymonta, Ziemia obiecana, opublikowana.

Pierwszy tom utworu został opatrzony licznymi przypisami oraz motywami literackimi – drugi już niebawem w naszych zasobach. Za redakcję dziękujemy Oli Sekule.