Najweselszy z polskich romantyków, Aleksander Fredro, od lat bawi pokolenia polskich czytelników. Czyni to nie tylko za sprawą swoich komedii, ze sławną Zemstą na czele, ale również bajek. Kilka najbardziej znanych od dziś można posłuchać na Wolnych Lekturach. Specjalnie dla naszych czytelników i czytelniczek przeczytał je Robert Koszucki, a za realizację nagrania odpowiedzialne było Studio ArtRepublica Rafał Poławski.

Bracia to klasyczna komedia omyłek, jedna z najpopularniejszych sztuk Plauta. Od dziś dostępna jest w Biblioteczce antycznej na Wolnych Lekturach w tłumaczeniu Gustawa Przychockiego.

Menechmus skrywa przed żoną romans z mieszkającą tuż obok kurtyzaną Erotium. Obrotna kochanka nie tylko naciąga go na podarki i wspólne uczty. Menechmus przynosi jej nawet klejnoty i suknię, które skradł własnej żonie, a które Erotium bez skrępowania każe mu potem dać do przerobienia i poprawienia. Tymczasem do miasta przybywa łudząco podobny do Menechma człowiek, szukający swego brata bliźniaka, zaginionego w dzieciństwie…

Pani Marta Oulie Sigrid Undset znana jest w historii literatury norweskiej jako powieść o zdradzie. Już pierwsze zdanie książki — „Byłam niewierna mężowi” — sygnalizuje ten często komentowany w ówczesnej Norwegii temat. Pierwsze polskie tłumaczenie powieści Fru Marta Oulie autorstwa Katarzyny Tunkiel dostępne jest już na Wolnych Lekturach. Przekład został wykonany w ramach projektu „Feministyczne inspiracje. Popularyzacja skandynawskiej literatury feministycznej” i dostępny jest na Licencji Wolnej sztuki 1.3.

W kolekcji Wolnych Lektur audiobooków pojawiła się kolejna nowość! Specjalnie dla naszych czytelników i czytelniczek Daniel Brzeziński przeczytał powieść Puc, Bursztyn i goście Jana Grabowskiego. Produkcja audiobooka – studio ArtRepublica.

Biblioteka Wolne Lektury w dniu setnej rocznicy śmierci Franza Kafki rozpoczęła zbiórkę na nowy przekład jego najbardziej znanej powieści. „Proces” to lektura szkolna w liceach i technikach, dlatego celem fundacji jest rozpowszechnienie książki, tak by była dostępna dla wszystkich uczennic i uczniów za darmo, bez rejestracji, o każdej porze dnia (i nocy też!). Zwraca się do wszystkich osób ceniących literaturę o udział w społecznej zbiórce pieniędzy, które pozwolą na zamówienie tłumaczenia, opracowanie redakcyjne i publikację książki w wersji elektronicznej na wolnej licencji.

Dziś, 1 czerwca, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Dziecka! Wszystkim dzieciom – i dużym, i trochę mniejszym – życzymy wszystkiego najlepszego, spełnienia marzeń i żebyście mieli dużo czasu na czytanie wspaniałych książek! Z tej okazji mamy też prezent – audiobook Awantura o Basię Kornela Makuszyńskiego. Specjalnie dla Wolnych Lektur powieść przeczytała Diana Giurow. Audiobook został nagrany w Postęp Studio.

Wolne Lektury od początku swojego istnienia działają na rzecz zmniejszania barier w dostępie do kultury i edukacji. Dzięki dofinansowaniu z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych udostępniamy kolejne lektury szkolne i utwory z klasyki literatury polskiej i światowej w formie audiobooków.

Celem projektu jest wyrównanie szans edukacyjnych oraz rozwój kompetencji społecznych, intelektualnych i kulturowych uczniów poprzez udostępnienie im wysokiej jakości audiobooków z lekturami szkolnymi oraz klasyką literatury polskiej i światowej.

W ramach realizacji projektu nagramy i opublikujemy na stronie biblioteki Wolne Lektury oraz w aplikacji mobilnej 63 audiobooki w formatach mp3, Daisy i Epub 3 MO. Elementem zadania jest również modernizacja aplikacji mobilnej Wolnych Lektur tak, by umożliwiała uczniom z dysfunkcjami czytania korzystanie z lektur szkolnych przez telefon, w tym z innowacyjnej funkcjonalności synchronizacji warstwy tekstowej z audio.

Od 1 października 2023 roku realizujemy projekt „Feministyczne inspiracje. Popularyzacja skandynawskiej literatury feministycznej”, w ramach którego tłumaczymy na język polski osiem dzieł literackich z języka szwedzkiego oraz dwa z języka norweskiego. Dzięki temu przybliżymy polskim czytelnikom i czytelniczkom literatury klasycznej szwedzkie i norweskie autorki, których twórczość znajduje się już w domenie publicznej. Dziś na Wolnych Lekturach udostępniliśmy pierwsze tłumaczenie – zapraszamy do przeczytania tomu opowiadań Zdarzyło się po drodze Agnes von Krusenstjerna. Autorką pierwszego tłumaczenia na język polski tomu Händelser på vägen jest Justyna Czechowska.

22 maja 1859 w Edynburgu urodził się Arthur Conan Doyle, szkocki pisarz, czołowy przedstawiciel nurtu powieści detektywistycznych, twórca postaci Sherlocka Holmesa. Holmes po raz pierwszy pojawił się w powieści Studium w szkarłacie, wydanej w 1887 roku. Łącznie Conan Doyle napisał 4 powieści (Studium w szkarłacie, Pies Baskerville’ów, Znak czterech, Dolina trwogi) i 56 opowiadań o Holmesie. W kolekcji „Sensacja! Kryminał!” od dziś dostępne jest kolejne opowiadanie o genialnym detektywie – Cętkowana wstęga.

Stare domostwo Stoke Moran kryje wiele tajemnic. Wyjaśnić je może, dzięki wybitnemu zmysłowi obserwacji i analizy, tylko Sherlock Holmes.

Jako Wolne Lektury wzięliśmy udział w dyskusji pt. Warunki tłumaczenia klasyków w Polsce i w Ukrainie z Żanną Słoniowską (pisarka i tłumaczka), Marią Świetlik (dyrektorka ds. rozwoju fundacji Wolne Lektury), Marcinem Gaczkowskim (tłumacz z języka ukraińskiego na polski), Sofją Volkovetską, (tłumaczka z języka szwedzkiego na ukraiński), spotkanie prowadziła Justyna Czechowska (tłumaczka ze szwedzkiego i norweskiego na język polski).

Debata była częścią sympozjum pt. Selma Lagerlöf w Polsce i w Ukrainie – badania, nauczanie i tłumaczenia (Kraków 16-17 maja 2024). Całość współorganizowana była przez m.in. Uniwersytet Jagielloński i Svenska Akademien oraz Selma Lagerlöf-sällskapet (Towarzystwo Selmy Lagerlöf).

W trakcie spotkania rozważaliśmy zalety tworzenia nowych przekładów klasyki literatury. Sam termin, klasyka, już wywołał pewną dyskusję. Czy klasyka to książki, które są „dość stare”, by zasłużyć na to miano — czy współczesna książka może stać się klasyką już po kilku, kilkunastu latach? Wśród powodów, dla których warto zamawiać nowe przekłady, wymieniono m.in. brak dobrej jakości pełnych przekładów (te sprzed kilkudziesięciu lat często znacznie odbiegały od oryginału), czy zmianę wrażliwości językowej, czy krytycznej współczesnych odbiorczyń i odbiorców. Rozmawialiśmy też o sposobach wspierania tłumaczek i tłumaczy, m.in. poprzez zwiększanie widoczności ich wkładu, tak jak robimy to na Wolnych Lekturach. W tej części spotkania przedstawiliśmy projekt Feministyczne inspiracje. Popularyzacja skandynawskiej literatury feministycznej. Ten projekt jest przykładem tego, jak tworzyć przyjazne warunki pracy dla osób tłumaczących z i na tzw. małe języki Europy, a dofinansowany został ze środków Komisji Europejskiej. W ramach projektu powstanie 10 nowych przekładów, w tym powieści noblistki Selmy Lagerlöf pt. En herrgardssagen. Jest to właśnie przypadek książki, która została przełożona na polski już w 1910 roku (jako Cmentarna lilja), jednak był to przekład niepełny, zgodnie z obowiązującą wtedy praktyką pomijający fragmenty tekstu, jeśli w opinii tłumaczki byłyby mało zrozumiałe dla czytelników. Nowego przekładu podjęła się, organizatorka sympozjum, Justyna Czechowska. W spotkaniu wzięła udział także druga tłumaczka z projektu, Paulina Rosińska, która pracuje nad polską wersją książek Astarte Karin Boye i Norrtullsligan Elin Wägner.

Wysłuchaliśmy też dwóch przekładów — na język polski i na język ukraiński — opowiadania szwedzkiej noblistki pt. Farmors predikan, które wykonały w ramach sympozjum zespoły najmłodszych tłumaczek i tłumaczy — studentek i studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zaprosiliśmy dr Martę Rey-Radlińską (Instytut Filologii Germańskiej UJ) wraz z jej grupą warsztatową do opublikowania ostatecznej wersji tłumaczenia na Wolnych Lekturach.

Po spotkaniu w rozmowach kuluarowych omówiliśmy pola przyszłej współpracy ze szwedzką e-biblioteką klasyki Litteraturbanken.

Projekt dofinansowany przez Unię Europejską. Wyrażone poglądy i opinie są jednak wyłącznie poglądami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający dofinansowanie nie ponoszą za nie odpowiedzialności.