W kolekcji książek Kornela Makuszyńskiego na Wolnych Lekturach udostępniliśmy nową pozycję – piękną opowieść o przyjaźni, która łączy na śmierć i życie. Akcja książki Perły i wieprze toczy się w środowisku warszawskiej bohemy, w początkach dwudziestego stulecia, a głównymi bohaterami tej raz zabawnej, a kiedy indziej tragicznej historii są malarze Eustachy Szczygieł i Szymon Chrząszcz oraz sam autor we własnej osobie.

Niezwykłe koleje losu pozwalają doświadczać zwariowanej trójce na przemian radości i rozpaczy, łez szczęścia i smutku, wiodąc młodych artystów przez góry i niziny ziemskiego żywota. Dwie rzeczy nie opuszczają nigdy wiernych przyjaciół — właściwa cyganerii bieda (której, rzecz jasna, towarzyszy wieczny głód) oraz wyśmienite poczucie humoru, owocujące coraz bardziej szalonymi figlami, płatanymi niespodziewającym się niczego bliźnim. Niestety, w tym szalonym korowodzie pędzącego na złamanie karku życia, wypełnionego beztroskimi chwilami, nieoczekiwanie na jednego z młodych ludzi spada ogromne nieszczęście. Czy Szymon Chrząszcz poradzi sobie z największym wyzwaniem i czy dwaj pozostali bohaterowie w krytycznej chwili zdadzą najtrudniejszy egzamin z przyjaźni?

W Perłach i wieprzach Kornel Makuszyński zawarł wiele wątków autobiograficznych (np. pisarz rzeczywiście mieszkał w bezpośredniej okolicy stanowiącego element scenografii tekstu Parku Łazienkowskiego, przy ulicy Grottgera). Autor opisuje doskonale znane sobie środowisko artystyczne i czyni to w typowy dla siebie — humorystyczno-liryczny — sposób, nie unikając przy tym autoironii. Książka znakomicie pokazuje także lokalny warszawski koloryt z tamtych lat, wzbogacony o elementy charakterystycznej gwary. Mocną stroną powieści jest bezsprzecznie ogromna erudycja autora, która przejawia się w subtelnych aluzjach, dotyczących rozmaitych dziedzin kultury oraz w częstym okraszaniu tekstu cytatami i parafrazami fragmentów wybitnych dzieł literackich.

Perły i wieprze (rozwinięte następnie o powieść Po mlecznej drodze) ukazały się po raz pierwszy w 1915 roku w Kijowie i od początku cieszyły się ogromnym uznaniem czytelników, o czym świadczą wielokrotne wznowienia za życia pisarza, a także po jego śmierci.

Oddajemy w ręce użytkowników Wolnych Lektur najnowszą edycję tego tekstu, mając nadzieję, że książka będzie cieszyć serca i umysły kolejnego pokolenia odbiorców twórczości Kornela Makuszyńskiego.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Monika Kluskiewicz, Elżbieta Sekuła.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.