Na zdjęciu: Julia Fiedorczuk, Paulina Komenda, Olga Wróbel
fot. Rafał Nowak, CC BY S.A. 4.0
4 września 2019 spotkaliśmy się pod szyldem Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur w warszawskiej Stacji Muranów, by porozmawiać z Julią Fiedorczuk między innymi o sensie apokalipsy, odejściu od antropocentryzmu oraz ustalonych dychotomii. Kontekstem spotkania było opowiadanie autorki Każdy śnił swój sen napisane specjalnie dla Towarzystwa oraz pozostała jej twórczość.
Ze względu na tematykę opowiadania, jak i twórczość Julii Fiedorczuk, rozmowa toczyła się przede wszystkim wokół wątków związanych z ekologią i relacją z otoczeniem, w dużej mierze w kontekście obecnych i prognozowanych zmian klimatycznych. Pisarka podkreśliła, że nie są one żadnym odwetem Ziemi, ale naturalną konsekwencją działań ludzkości – to ludzie często mówią o karze, by nadać apokalipsie – i naszym czasom – pewien sens.
Jak zatem podejmować działania proekologiczne? Czy nasze indywidualne wybory konsumenckie mają sens, czy tylko zmiany systemowe mogą dać pozytywny rezultat? Jak znaleźć złoty środek? Rozmawialiśmy o zero waste, ograniczeniu spożycia mięsa, a także o klasowym wymiarze impulsu ku „ograniczaniu, a nie konsumowaniu”. Jak zachować złoty środek i żyć w normalny sposób, jednocześnie zachowując postawę proekologiczną?
Jak się okazało, bardzo ważnym aspektem, zarówno w twórczości, performansie, jak i codziennej komunikacji jest język i narracja, wybór podmiotu, porzucenie antropocentryzmu. Głównym motywem stało się upodmiotowienie otoczenia, przyjrzenie się jego sprawczości, twórczości materii, ale także zwrócenie uwagi na autentyczność oraz wyjście poza dychotomie, twardy dualizm oraz zaakceptowanie własnej przeciętności.
Rozmowę z pisarką poprowadziła Olga Wróbel, kulturoznawczyni i muzealniczka, znana z literackiego bloga Kurzojady. Podczas spotkania fragmenty opowiadania Każdy śnił swój sen przeczytała aktorka Paulina Komenda.
Julia Fiedorczuk to znakomita poetka i prozaiczka. Jest także wykładowczynią akademicką i badaczką literatury amerykańskiej. Nominowana do Nagrody Literackiej Nike (2016) za powieść „Nieważkość”, laureatka Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej (2018) za tom poetycki „Psalmy”. Julia Fiedorczuk to główna propagatorka i reprezentantka ekopoezji na gruncie polskim. Odmawia stawiania człowieka na pierwszym miejscu, zwraca się w stronę przyrody, jej poezja swoje dopełnienie znajduje w odwołaniach do języka nauki. Na Wolnych Lekturach można znaleźć jej tom poetycki Tlen oraz opowiadanie napisane dla Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur Każdy śnił swój sen.
Towarzystwo Przyjaciół Wolnych Lektur to inicjatywa, która skupia wokół biblioteki Wolne Lektury jej czytelników i sympatyków. Celem Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur jest wspieranie rozwoju bezpłatnej biblioteki internetowej, powiększanie jej zasobów i promocja czytelnictwa: https://wolnelektury.pl/towarzystwo/.
Wydarzenie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Czytelnictwa.
Współfinansuje m.st. Warszawa.
Fotorelacja: Rafał Nowak, CC BY S.A. 4.0
Relację z wydarzenia można obejrzeć pod tym linkiem.