Dekameron znaczy ,,dziesięć dni”. Dzieło Giovanniego Boccaccia tak właśnie zostało podzielone: na dziesięć dni, podczas których dziesięcioro mieszkańców Florencji (siedem dam i trzech kawalerów), którzy z obawy przed szerzącą się zarazą opuścili miasto, przedstawia kolejno swoje opowieści na zadany temat. Wszystko razem tworzy zbiór stu nowel, a kompozycja całości przypomina Baśnie z tysiąca i jednej nocy. Cudowności i baśniowych motywów jest tu jednakże niewiele, wiele za to mówią te historie o kulturze i obyczajach renesansowych Włoch.

Dominującym tematem jest miłość we wszelkich swych odcieniach – od najwyższej wzniosłości do najbardziej cielesnego erotyzmu, niegardzącego niekiedy sprośnymi akcentami buffo. Autor ze swobodą krytykuje nadużycia kleru, nawiązuje też do ostrych podziałów na stronnictwa propapieskich gwelfów i procesarskich gibelinów, które antagonizowały poszczególne miasta i regiony włoskie przez kilka stuleci, począwszy od XII w. Nic dziwnego, że wydane w 1470 roku dzieło (znane wcześniej prawdopodobnie w odpisach i we fragmentach), w XVI w. trafiło do indeksu ksiąg zakazanych.

W czasach Boccaccia, znajomego Petrarki i przyjaciela Dantego, twórczość prozatorska była niżej ceniona niż poetycka, jednak dziś autor Dekameronu ceniony jest przede wszystkim jako twórca modelu nowożytnej noweli i obrońca głęboko humanistycznej zasady, by ludzkie rzeczy mierzyć ludzką miarą.

Na początku 2014 roku na Wolnych Lekturach zamieściliśmy Prolog i Dzień pierwszy Dekameronu w tłumaczeniu Edwarda Boyé’a, którego twórczość przeszła wówczas do domeny publicznej. Dziś oddajemy w ręce naszych Czytelników pozostałą część tej książki, która została opracowana przez Michała Bienia, Paulinę Choromańską, Wojciecha Kotwicę, Paulinę Ołtusek i Aleksandrę Sekułę. Pozycja powiększyła biblioteczkę polonisty.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.