Ostatnie doniesienia o nowych inicjatywach ustawodawczych dotyczących internetu wzbudziły ogromny niepokój wśród organizacji pozarządowych. Zapowiedzi zmian w prawie autorskim dotyczących dozwolonego użytku osobistego, wprowadzenia Rejestron Stron i Usług Niedozwolonych, szerszej kontroli nad komunikacją przez internet. Kwestie te mogą mieć istotny wpływ na działanie naszych projektów edukacyjnych. Dlatego postanowiliśmy podpisać dwa listy otwarte skierowane do polskiego rządu, w których zwracana jest uwaga na fakt zagrożenia podstawowych wolności i swobód obywatelskich oraz konieczności podjęcia szerokich konsultacji społecznych w związku z rozwojem społeczeństwa informacyjnego.

Pierwsze stanowisko zostało podpisane przez:  Fundacja Nowoczesna Polska, Internet Society Poland, Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich, Fundacja Instytut Rozwou Regionalnego, Fundacja Panoptykon, Związek Pracodawców Branży Internetowej, Stowarzyszenie Wikimedia Polska, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Fundacja Projekt Polska oraz Instytut Prawa i Społeczeństwa. Jego treść to:

Szanowny Panie Premierze,

Wobec pojawienia się w ostatnim czasie szeregu inicjatyw legislacyjnych, których konsekwencje mogą mieć negatywny wpływ na kształt społeczeństwa informacyjnego, w szczególności:

* kolejnych propozycji w zakresie prowadzenia Rejestru Stron i Usług Niedozwolonych,
* nadawania Policji uprawnień bezpośredniego inwigilowania zawartości komputerów osobistych,
* poszerzenia zakresu retencji danych telekomunikacyjnych, w tym w przypadku świadczenia usług drogą elektroniczną,
* wprowadzenia zmiany w zakresie ograniczania użytkownikom końcowym możliwości korzystania z usług jakie są świadczone za pośrednictwem internetu,
* wprowadzenia do polskiego systemu prawego postanowień Pakietu telekomunikacyjnego oraz innych norm wynikających ze zobowiązań Polski na arenie międzynarodowej,
* kolejnych prób zwiększania kontroli Państwa nad treściami internetu,

wzywamy do wypracowania przy udziale strony społecznej takich rozwiązań prawnych, które w warunkach rozwijającego się społeczeństwa informacyjnego gwarantowałyby poszanowanie praw podstawowych.

Bez respektowania swobody prowadzenia działalności gospodarczej, jawności procesu legislacyjnego (z uwzględnieniem konieczności przeprowadzania konsultacji społecznych na każdym etapie prac legislacyjnych), wolności wyrażania poglądów i pozyskiwania informacji, wolności korzystania z dóbr kultury, wolności twórczości artystycznej i badań naukowych oraz prawa do prywatności, stanowione prawo zaprzeczy idei demokratycznego państwa prawnego.

My niżej podpisani jesteśmy przekonani, że tylko honorowanie powyższych wartości zapewni rzeczywisty rozwój społeczeństwa informacyjnego, w którym wolna, demokratyczna Polska będzie ważną częścią nowoczesnej Europy XXI wieku.

Drugi list podpisany został przez Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji, Polskie Towarzystwo Informatyczne oraz Fundację Nowoczesna Polska. Jego treść to:

Szanowny Panie Premierze,

Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, Polskie Towarzystwo Informatyczne oraz Fundacja Nowoczesna Polska z niepokojem obserwują kolejne inicjatywy legislacyjne dotyczące sfery teleinformatyki. Gospodarka elektroniczna, gospodarka oparta na wiedzy i społeczeństwo informacyjne są ważnymi elementami budowania nowoczesnej i demokratycznej Polski XXI wieku.

Przygotowany przez Zespół Doradców Pana Premiera dokument „Polska 2030”, działania zespołu „Polska Cyfrowa”, a także konferencja zorganizowana z okazji dwóch lat działania rządu koalicji pod Pana przewodnictwem zdecydowanie podkreślały ten kierunek rozwoju. Z prezentacji dotychczasowych prac w sferze teleinformatyki widać było ich wysoki poziom merytoryczny oraz organizacyjny. Najlepszym dowodem tego niech będzie jednogłośna decyzja Sejmu w sprawie nowelizacji ustawy o informatyzacji podmiotów publicznych, gdzie 431 posłów tak koalicji, jak i opozycji zgodnie głosowało za przyjęciem tej ustawy.

Dlatego też proponowane w ciągu ostatnich kilku tygodni nowe zmiany legislacyjne w sferze teleinformatyki budzą niepokój i żywą dyskusję w naszych organizacjach. Propozycje regulacji pojawiają się nagle, nie są poddane dyskusji ani w gronie ekspertów, ani publicznie, zaś zawarte w nich zapisy wielokrotnie budzą zdecydowane wątpliwości w sferze prawnej i technicznej. Nie ma bowiem nic bardziej negatywnego dla prawa, kiedy to przepisy są technicznie niewykonalne lub mogą być łatwo omijane, a jedynie zwiększają obciążenia finansowe użytkowników oraz dostawców tych usług. Takich projektów pojawiało się ostatnio kilka, że wymieńmy tylko projekt Rejestru Stron Niedozwolonych czy propozycje dotyczące retencji danych.

Zwracamy się do Pana Premiera o przywrócenie dobrej, dotychczasowej praktyki tworzenia prawa. Społeczeństwo informacyjne i gospodarka elektroniczna są zbyt poważnymi sprawami, by zrezygnować z koordynacji i szerokich konsultacji ze specjalistami przy wprowadzaniu tego typu regulacji. A przecież przed nami dopiero początek prac nad przepisami wprowadzającymi teleinformatyzację do praktycznie każdego aspektu życia gospodarczego i społecznego.

Rząd dysponuje wieloma mechanizmami pozwalającymi na przygotowanie i dyskusję nowych zapisów prawa. Komitet Rady Ministrów ds Informatyzacji i Telekomunikacji, zespół „Polska Cyfrowa”, czy też Rada Informatyzacji mają wystarczające możliwości konsultacji ze specjalistami od teleinformatyki uwarunkowań technicznych i prawnych zastosowania technologii teleinformatycznych w życiu publicznym.

Nasze organizacje są gotowe do udostępnienie takich ekspertów oraz jesteśmy gotowi do dyskusji i do wypracowania dobrej praktyki tworzenia prawa teleinformatycznego obowiązującego w cyfrowej Polsce. Oczekujemy pozytywnej reakcji na przedstawioną przez nas sprawę.

Łączymy wyrazy szacunku

Fundacja Nowoczesna Polska jest niedochodową organizacją pozarządową działającą na rzecz promocji wykorzystania technologii informacyjnych w edukacji. Uważamy, że naszym obowiązkiem jest zajmowanie w publicznej debacie stanowiska, gdy mogą być naruszane prawa naszych odbiorców – milionów uczniów i nauczycieli. Kwestie opisane w tych dwóch listach są naszym zdaniem taką właśnie sprawą.