Dialog Sofista zaliczany jest do późnych tekstów Platona. Po rozważaniach na temat tego, czym jest wiedza, przedstawionych w dialogu Teajtet, następnego dnia Sokrates i jego rozmówcy spotykają się ponownie. Teodor i Teajtet przyprowadzają ze sobą Gościa z Elei, a Sokrates proponuje, żeby porozmawiać o trzech rodzajach ludzi: sofiście, polityku i filozofie, którzy, jak się zdaje, posługują się pewnymi rodzajami wiedzy poznawczej.

Głównym dyskutantem jest Gość z Elei, który próbuje ustalić, kim jest sofista i czym różni się on od filozofa i polityka. W celu sklasyfikowania i zdefiniowania sofisty Gość posługuje się specyficzną metodą: dokonuje podziału ogólniejszego pojęcia na dwa przeciwstawne, podrzędne pojęcia składowe i powtarza takie podziały na kolejnych szczeblach hierarchii pojęć, aż do ostatniego, niepodzielnego pojęcia sofisty.

Cechą definicyjną sofisty okazuje się umiejętność należąca do „stwarzania złudnych wyglądów”, mianowicie wywoływanie mniemań, tworzenie zdań fałszywych, mających pozór prawdziwości. Przyznanie istnienia zdaniom fałszywych sprawia Gościowi kłopot i wydaje się nonsensowne, wewnętrznie sprzeczne, gdyż „ośmiela się zakładać, że istnieje to, co nie istnieje”.

W niemal wszystkich napisanych przez Platona dialogach filozoficznych występuje postać Sokratesa. W dialogach wczesnych, zwanych sokratejskimi, wygłaszane przez tę postać poglądy relacjonują stanowisko Sokratesa lub też są ich autorską interpretacją. W dialogach okresu późnego, do których należy Sofista, literacki Sokrates przekazuje idee Platona, stopniowo przestaje pełnić rolę głównego mówcy, a w ostatnim i najobszerniejszym, w Prawach, już nie występuje.

Dialog przetłumaczył Władysław Witwicki, znawca kultury starożytnej, autor przekładu niemal całości dzieł Platona. Pierwszy z przetłumaczonych przez niego dialogów — Uczta — został wydany w 1909 roku. Władysław Witwicki do końca życia zajmował się tłumaczeniem i objaśnianiem dzieł Platona, a jego przekłady są głęboko zakorzenione w kulturze polskiej i uznaje się je za wybitne.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Paulina Choromańska, Wojciech Kotwica.