W kolekcji audiobooków Wolnych Lektur pojawiła się kolejna nowość! Specjalnie dla naszych czytelników i czytelniczek Diana Giurow przeczytała powieść Dewajtis Marii Rodziewiczówny. Za produkcję audiobooka odpowiada Studio Postęp.

Co stanie się z domem i majątkiem, kiedy właściciel zaginie bez śladu i nie wraca przez długie lata? Sąsiedzi mogą rozgrabić między siebie pozostawiony dobytek… Ale to gdzie indziej, nie na Żmudzi.

W powieści Rodziewiczówny roztacza się przed nami mityczna, sielska Żmudź oraz wzruszająca, żywa galeria typów szlacheckich — od zaścianka po obszarników. Wśród nich, pomiędzy biedą a wielkimi pieniędzmi — ukazany jest najdzielniejszy syn tej ziemi, wiecznie milczący a pełen głębokich uczuć, czerpiący swą siłę z przyjaźni z tysiącletnim dębem. Marek Czertwan dzień po dniu poświęca osobiste szczęście, najlepsze lata życia — aby ochronić od roztrwonienia majątek zaginionego przed laty powstańca-magnata.

Jako główna siła Żmudzinów i główna wartość dla nich ukazane jest trwanie, a tytułowy prastary dąb, noszący własne imię i darzony szczególną czcią stanowi jego symbol. Właśnie w imię tej wartości Żmudzin jest gotów opiekować się cudzymi włościami, wziąwszy na siebie podwójny obowiązek odpowiedzialności za swoją i sąsiedzką ziemię, z szacunku do niej samej.

Pewnego dnia jednak na kowieńskim dworcu pojawia się sympatyczny właściciel plantacji bawełny i jego towarzyszka, piękna, mądra i dumna córka nieszczęśliwego emigranta. Jak ich obecność zmieni życie żmudzkiej okolicy?

Choć nie sposób nie zauważyć pewnych rysów antysemityzmu, rasizmu i przekonania o naturalnej wyższości potomka rodziny szlacheckiej nad chłopami, choć powieść dydaktycznie podsuwa czytelnikom koncepcję emancypacji kobiet i pozytywistyczne ideały pracy jako nowoczesnej metody walki o ojczyznę — jednocześnie dostarcza szczerych i silnych wzruszeń. A ich proporcja w stosunku do opisów przyrody jest tu znacznie korzystniejsza niż w innych utworach epoki. Z powieści Rodziewiczówny tchnie, mimo wszystko, czar ziemi i obyczaju kultury Żmudzi i szerzej, bałtyjskiej.

Dofinansowano ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.