Wspomnienia młodej robotnicy to kluczowe dzieło socjaldemokratycznego ruchu kobiet. Wspomnienia żyjącej na przełomie XIX i XX wieku młodej robotnicy wiedeńskiej, zmuszonej od 10 roku życia do podjęcia pracy zarobkowej, by pomóc matce w utrzymaniu wielodzietnej rodziny. Książka stanowi również historię dojrzewania politycznego nastolatki i jej zaangażowania w ruch socjaldemokratyczny, przede wszystkim w działalność na rzecz skrócenia 12-godzinnego dnia pracy w fabrykach.

Adelheida Popp urodziła się w niewielkiej miejscowości pod Wiedniem jako piętnaste dziecko w biednej, patriarchalnej, niewykształconej rodzinie imigrantów z Czech. Większość jej rodzeństwa zmarła w niemowlęctwie, była najmłodszym dzieckiem z pięciu, które przeżyły. Jej ojciec nadużywał alkoholu i znęcał się nad rodziną, której utrzymanie spoczywało głównie na barkach matki-analfabetki. Zmarł, gdy Adelheid miała sześć lat. Przez cztery lata chodziła do szkoły podstawowej, ale potem przeniosła się z matką do Wiednia. W mieście nie kontynuowała nauki; zmuszona była podjąć pracę zarobkową, żeby pomóc matce. Zarabiała szydełkowaniem, szyciem, pracowała jako służąca. Wkrótce znalazła pierwszą pracę w fabryce — według ówczesnych przepisów robotnice musiały mieć ukończone 14 lat. Nędza i ciężka praca spowodowały u Adelheid poważne problemy ze zdrowiem. Jako nastolatka borykała się z dwunastogodzinną pracą ponad siły, zastraszaniem i przypadkami molestowania seksualnego. Przełom w jej życiu nastąpił, kiedy udała się na zebranie robotników-socjaldemokratów. Wkrótce zaangażowała się w kolportowanie lewicowej gazety, agitowanie koleżanek i zorganizowanie w swojej fabryce udziału robotnic w pierwszym w historii masowym święcie robotniczym, z demonstracjami o skrócenie czasu pracy, ogłoszonym na 1 maja 1900 roku…

Wspomnienia młodej robotnicy, poprzedzone wstępem przywódcy niemieckiej socjaldemokracji, Augusta Bebla, zostały opublikowane anonimowo w roku 1909 w Monachium. W pierwszym roku książka doczekała się trzech wydań, zaś do roku 1930 była publikowana sześciokrotnie, pojawiły się też tłumaczenia na wiele języków europejskich, w tym na język polski. Stanowiła jedno z najchętniej czytanych dzieł ówczesnej literatury socjalistycznej. Począwszy od trzeciego wydania wspomnienia ukazywały się pod nazwiskiem autorki.

Książkę w tłumaczeniu B. Hollaender opracowali Paulina Choromańska, Wojciech Kotwica, Dominika Szymańska.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. 

Partner projektu