Przez cały czas tej mowy Jadwiga milczała, i tylko coraz niżej nad robotą pochylała głowę; ale kiedy głos za przepierzeniem wyraził filozoficzne zdanie, że często ten, który wygląda na złego, lepszym bywa od tego, który wygląda na dobrego, blade jej palce drżeć zaczęły i wypuściły na szarą suknię wijącą się strugę różowej wstążeczki.

Jadwiga, nazywana przez sąsiadów „jędzą”, to młoda szwaczka, która mieszka wraz z matką. Jej życie nie należy do najbardziej ekscytujących – pracę ma ciężką i źle opłacaną, opiekuje się zgorzkniałą matką, która czeka na powrót swoich dwóch synów i zamienia życie córki w piekło. Odrobinę radości w życie obu kobiet wnosi bożonarodzeniowa wizyta dalekich krewnych.

Eliza Orzeszkowa swoją powieść wydała w 1891 roku, a po 124 latach od pierwszej publikacji znalazła się ona też na Wolnych Lekturach.

Redakcję techniczną powieści Jędza wykonała Paulina Choromańska, natomiast korektę utworu ze źródłem wikiskrybowie w ramach projektu Wikiźródła.