Rada Ministrów przyjęła dzisiaj program „Cyfrowa szkoła”, zawierający moduł dotyczący E-materiałów edukacyjnych. Dzięki kwocie 45 milionów złotych zasilającej ten program jest to obecnie największa rządowa inicjatywa dotycząca Otwartych Zasobów Edukacyjnych (OZE). Ta decyzja polskiego rządu pozwoli na stworzenie pełnego zestawu materiałów edukacyjnych dla klas 4-6 (dzieci w wieku 9-11 lat). Wszystkie te zasoby będą dostępne na licencji CC BY, która jest zgodna z Definicją Wolnych Dóbr Kultury (Definition of Free Cultural Works).
Koncepcja programu „Cyfrowa szkoła” została opracowana dla Kancelarii Premiera przez Jarosława Lipszyca (Fundacja Nowoczesna Polska), Piotra Pacewicza, Alicję Pacewicz (Centrum Edukacji Obywatelskiej), Alka Tarkowskiego (Creative Commons Polska) we współpracy z Witoldem Przeciechowskim (KPRM). Wszystkie te organizacje są członkami Koalicji Otwartej Edukacji, która zrzesza organizacje pozarządowe oraz instytucje edukacyjne zainteresowane promocją Otwartych Zasobów Edukacyjnych w Polsce. Projekt ten został następnie przyjęty przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i poddany daleko idącym modyfikacjom. Między innymi usunięto z programu wymóg publikacji na wolnej licencji. W toku publicznych konsultacji zarówno Koalicja Otwartej Edukacji, jak i Fundacja Nowoczesna Polska przesłały swoje uwagi podkreślające znaczenie wolnych licencji – i uwagi te zostały przyjęte praktycznie w ostatniej chwili. Finalna wersja programu została dzisiaj zatwierdzona przez premiera Donalda Tuska.
To wydarzenie jest wielkim sukcesem ruchu Otwartych Zasobów Edukacyjnych i owocem kilku lat wytężonej pracy. Niemal dokładnie 3 lata temu Koalicja Otwartej Edukacji zorganizowała konferencję na temat OZE w Sejmie, podczas której po raz pierwszy wyartykułowano potrzebę stworzenia publicznych zasobów edukacyjnych na wolnych licencjach. Dzięki sukcesowi konferencji i dalszych działań w ciągu ostatnich lat koalicja rozrosła się z 4 do ponad 15 organizacji. Od tamtej pory koalicjanci niestrudzenie pisali stanowiska, ekspertyzy i materiały dydaktyczne na temat otwartych zasobów, przeprowadzono też liczne warsztaty i szkolenia. Ta praca przyniosła widoczne rezultaty.
Prawo do wolnego i nieograniczonego korzystania z materiałów edukacyjnych jest kluczowym elementem efektywnego systemu edukacji. Wierzymy, że prawo do używania, ponownego wykorzystania, poprawiania i adaptowania wiedzy do indywidualnych potrzeb jest podstawowym prawem człowieka. Dlatego ważne jest dla nas, że rząd wziął na siebie odpowiedzialność za kwestie dostępu i praw do wykorzystania materiałów edukacyjnych.
W związku z wprowadzeniem programu „Cyfrowa Szkoła” Fundacja Nowoczesna Polska zmienia model działania projektu „Wolne Podręczniki”, który realizowany był od 2007 roku. Przez ostatnie cztery lata pracowaliśmy nad przygotowaniem otwartych zasobów edukacyjnych najwyższej jakości i systematycznie upowszechnialiśmy wiedzę o idei OZE. Z przygotowanych przez nas materiałów do nauki fizyki, geografii, matematyki oraz wychowania obywatelskiego dziś korzystają miliony użytkowników, co świadczy o znaczeniu OZE.
Wierzymy, że istnieje wiele organizacji, które z pomocą przeznaczonych na ten cel funduszy państwowych opracują doskonałej jakości podręczniki. Dzięki temu Fundacja Nowoczesna Polska, pozostając wierna idei OZE, będzie mogła skupić się na takich obszarach swojego działania, jak rozwiązania informatyczne dla edukacji, edukacja medialna, wolna kultura oraz digitalizacja dóbr kultury.
Pragniemy podziękować CEE Trust i Open Society Institute za wsparcie naszych projektów z obszaru Wolnych Podręczników oraz Otwartych Zasobów Edukacyjnych. Bez ich wsparcia nasze działania nie byłyby możliwe.
